Σαπφώ

   Η Σαπφώ ήταν περίπου σύγχρονή του Ακλαίου και καταγόταν από την πόλη της Ερεσού. Ήταν θυγατέρα του Σκαμανδρωνύμου και της Κλεΐδος. Μεταγενέστερες πηγές αναφέρουν τα ονόματα των αδερφών της, καθώς και του συζύγου της, κάποιου Κερκύλλα από την Άνδρο. Αναφέρουν επίσης ότι η Σαπφώ είχε μια κόρη, την Κλεΐδα. Σύμφωνα με μια θεωρία, ο ανεκπλήρωτος έρωτάς της για το Φάονα την οδήγησε στην αυτοκτονία στο νησί της Λευκάδας, παράδοση που ανήκει μάλλον στη σφαίρα του μύθου.

   Αυτό που μας αποκαλύπτει το Πάριο Χρονικό για τη Σαπφώ είναι πως η ποιήτρια εξορίστηκε στη Σικελία μεταξύ του 604/603 και του 596/595 π.Χ. Η ίδια περίοδος συμπίπτει με την ποιητική ακμή της. Από τα ποιήματά της ξεχωρίζουν τα επιθαλάμια: μικρά γαμήλια ποιήματα. Ο τύπος αυτός ποιημάτων, κατά το Λέσκι, πήγαζε από τη λαϊκή λογοτεχνική παραγωγή, όμως η Σαπφώ κατάφερε να τα αναδείξει σε λόγια επιτεύγματα. Θεματολογικά το στοιχείο του έρωτα ξεχωρίζει, διανθισμένο με εξαιρετικά ωραίες εικόνες και άφθονο λυρισμό, έτσι που να ταιριάζει στην ψυχοσύνθεση νεαρών γυναικών, που όπως φαίνεται αποτελούσαν και το κοινό στο οποίο απευθυνόταν. Αυτό έχει δώσει λαβή για τη θεωρία του Willamowitz, σύμφωνα με την οποία η Σαπφώ ήταν δασκάλα σε τάξη κοριτσιών, κάτι που ωστόσο δεν τεκμηριώνεται από άλλα στοιχεία. Η ποίησή της άσκησε επίδραση ιδιαίτερα στους Λατίνους ποιητές. Στα Μεσαιωνικά και Νεότερα χρόνια αρκετοί τη χαρακτήρισαν πρόστυχη, καθώς στο έργο της διαφαίνεται ερωτικό στοιχείο προς το γυναικείο φύλο. Η μορφή της, από την άλλη πλευρά, εξιδανικεύτηκε και αποτυπώθηκε σε μία σειρά από αγάλματα (προτομές Περίνθου, Μαλιμπού, Πειραιά και Ηρακλείου).

    Αυτό που μπορεί να πει κανείς με βεβαιότητα για τα ποιήματα της Σαπφώς και του Αλκαίου είναι ότι –πέρα από την αμφιλεγόμενη μερικές φορές ποιητική τους αξία– αποτελούν αντιπροσωπευτικό καθρέφτη της λεσβιακής κοινωνίας της Αρχαϊκής εποχής, ιδιαίτερα της αριστοκρατικής τάξης. Οι άντρες ζούσαν για τον πόλεμο και τα συμπόσια και περνούσαν αρκετές ώρες μαζί σε ομίλους που είχαν κοινωνικό χαρακτήρα, αλλά και πολιτικές βλέψεις. Οι γυναίκες, αντίστοιχα, ήταν καλλιεργημένες και σχημάτιζαν παρόμοιους ομίλους, μέσα στους οποίους προφανώς ασχολούνταν με τις τέχνες ή και με λόγιες συζητήσεις και δε δίσταζαν να έχουν πολιτική άποψη.

πηγή: Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού